พระแม่สุรัสวดี ชายาแห่งพระพรหมผู้สร้างโลก มหาเทวีหนึ่งในสามเทวีสูงสุด พระสุรัสวดีนั้นทรงถือกำเนิดจากซีกซ้ายแห่งพระศรีสัตยนารายณ์ พระวิษณุหรือพระกฤษณะ ซึ่งถือกำเนิดพร้อมกันกับคัมภีร์พระเวทของพระกฤษณะ พระแม่สุรัสวดีจึงถือได้ว่าเป็นเทพแห่งพระเวททั้งปวง

เปรียบเสมือนครู อาจารย์ พระองค์จึงได้รับการขนานนามว่าเป็นเทพีแห่งศิลปะวิทยาการทุกสาขา รวมถึงเป็นเจ้าแห่งการเจรจาสื่อสารและเป็นผู้อุปถัมภ์การศึกษาเล่าเรียน
ลักษณะของพระสุรัสวดีนั้น พระองค์ทรงมีผิวพรรณขาวนวลมีรูปร่างสวยงาม ทรงสวมพัตราภรณ์สีขาว ประดับด้วยเครื่องประดับสีขาวหรือลูกประคำสีขาว ประดับดอกไม้ขาวลูบไล้ด้วยกระแจะจันทร์ขาว “พาหนะของพระองค์คือนกยูง”

นกยูงเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ สื่อถึงความจงรักภักดี การตื่นรู้ การนำทาง และการปกปักรักษา กล่าวกันว่านกยูงมีลักษณะคล้ายกับนกฟีนิกซ์ ใครก็ตามที่สวมใส่ขนนกยูงจะสามารถฟื้นจากความตายได้ เพราะพลังของนกยูงจะช่วยทำให้จิตวิญญาณเจ้าของถูกปลุกขึ้นมา ขนของมันสามารถช่วยปกป้องเจ้าของจากอันตรายต่าง ๆ ทั้งอุบัติเหตุ ยาพิษ โรคภัย และภัยพิบัติ
เชื่อกันว่าพระแม่สุรัสวดีทรงเป็นผู้ประดิษฐ์ตัวอักขระในภาษาสันสกฤตทั้งหมด อีกทั้งเป็นผู้ประดิษฐ์อักษรเทวนาครี จึงมีการนับถือพระนางว่าเป็นเทวีแห่งอักษรศาสตร์และผู้อุปถัมภ์การศึกษา
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ผู้นับถือจะทำการบูชาพระสุรัสวดี ในวันแรกของการศึกษาเพื่อให้เกิดความเฉลียวฉลาด ความรู้ ความเชี่ยวชาญ ชำนาญในศิลปะวิทยาการแขนงต่าง ๆ

พระองค์ยังได้รับการนับถือในฐานะเทพบรมครูทางด้านการดนตรี นาฏศิลป์ และการละคร เชื่อว่าเครื่องดนตรีชิ้นแรกเกิดขึ้นมาโดยพระสุรัสวดี ซึ่งเครื่องดนตรีชิ้นนั้น ก็คือ วีณาหรือจะเข้อินเดีย  สัญลักษณ์ความตื่นรู้และเชี่ยวชาญในศาสตร์และศิลป์อย่างถ่องแท้
การนับถือพระแม่สุรัสวดีในไทยในฐานะเทพบรมครูทางด้านการดนตรี นาฏศิลป์ และการละคร จะมีให้เห็นบ่อย ๆ ในการมอบรางวัลให้นักแสดงและผู้สร้างในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทยหรือที่เรารู้จักกันในนามรางวัล “ตุ๊กตาทอง”

และในส่วนของคติการนับถือพระแม่สุรัสวดีในฐานะของเทพีแห่งการเจรจาสื่อสารและวาทศิลป์นั้น ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือการที่กรมธนารักษ์ กระทรวงการคลังเลือกที่จะนำเอาพระสุรัสวดีมาประดิษฐานที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ในฐานะของเทพผู้ปกปักรักษาคุ้มครอง ทั้งนี้ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์นั้นใช้เป็นที่จัดการประชุมการสัมมนา
ลักษณะการใช้งานของศูนย์ประชุมแห่งนี้มีลักษณะการใช้งาน สอดคล้องกันกับคติการนับถือพระสุรัสวดีที่นับถือว่าพระนางเป็นเทพเจ้าแห่งศิลปะวิทยาการ การเจรจาสื่อสารและวาทศิลป์ อีกทั้งเป็นผู้อุปถัมภ์ในการดนตรี ศิลปะ นาฏศิลป์และการแสดง